آن به آن

...هر نفسی که فرو می رود ممدّ حیاتست و چون بر می آید مفرّح ذات پس در هر نفسی دو نعمت موجودست و بر هر نعمت شکری واجب...

نفس بزن. حه حه حه حه. به نفس هایت دقت کن. هر کرام چند ثانیه طول میکشد؟ میتوانی حسابش کنی؟ میتوانی به من بگویی از دمت تا بازدمت چقدر طول میکشد؟ اصلا میتوانی زمان مشخصی را اندازه گیری کنی و بگویی فلان قدر است، نه کم نه زیاد. بر فرض که بتوان زمان مشخصی را اندازه گرفت. حالا همین زمان را تقسیمش کن به دو بازه ی زمانی برابر و هر کدام از آن دو را باز تقسیم کن. آیا میتوانی بگویی به جایی رسیده ای که دیگر نمیتوانی تقسیم کنی؟ "لحظه" همین است. هم مقَطّع است هم پیوسته. من حس میکنم که دائم ثابتم ولی هر لحظه عوض میشوم. مثل طیفی از رنگ ها است که از رنگی شروع میشود و به رنگی دیگر میرسد، اما هیچ وقت نمیفهمم کی عوض شدم، چه دقیقه ای عوض شدم، چه ثانیه ای عوض شدم، چه لحظه ای عوض شدم. کاملا نامحسوس است اما وقتی نتیجه را با آن چه بودم مقایسه میکنم از سیاه تا سفید فرق است، از جامد تا گاز فرق است، از ذره تا کهکشان فرق میکند. مگر می شود گفت من در یک "آن" به اینجا رسیده ام؟ اما کیست که بتواند از مبدأش تا حالش را بنگرد و در عین حال بتواند آن اختلاف را تعمیم دهد در دم به دم زندگی اش. آن که بفهمد لحظه ی بعدی دیگر لحظه ی حالش نیست. عوض شده. تغییر کرده. آن که به حرکت دائمی خودش پی ببرد. همین پی نبردن به این اختلاف های لحظه ای جزئی دلیل بسیاری شتابزدگی های ماست. "خُلِقَ الانسانُ مِن عَجَل" انسان از شتاب آفریده شده. صبر ندارد. چرا که از تغییر درونی خودش آگاه نیست. اگر دنبال چیزی میگردد ذره ذره به سویش در حرکت است ولی به آن آگاه نیست. همین ناآگاهی منجر به ناامیدی میشود. چرا که دلش سرعت بیشتری میخواهد و وقتی سرعت خود را با آن چه در ذهن دارد مقایسه میکند، فکر میکند بی حرکت است. غافل از آن که قانون جهان "صبر" است. در آیه، جنس انسان را گفته نه بعضی از آنها، جالب است که درست هم گفته، هر چقدر انسان به بازه های کوچکتری از زمان دقت کند (تاکید میکنم که "دقت کند" چون همه میدانیم لحظه لحظه عوض میشویم ولی بعضی هایمان همیشه حواسشان جمع نیست) باز میتواند به بازه های کوچکتری دقت کند و در آن صورت صبرش بیشتر می شود. پس همه شتاب داریم اما کم یا زیاد. 

این لحظات گذرنده ی شگفت انگیز، زندگی را قشنگ میکنند. این لحظات اند که راه برگشت را باز میکنند. راه عوض کردن را باز میکنند. وقتی خشمگین میشویم راه آرام شدن را این لحظات فراهم میکنند، وقتی بیش از حد خنده مان میگیرد راه برگشت به آرامش را فراهم میکنند. فقط کافی است قدم بگذاریم. یک لحظه برگشت کافی است. در آنی عوض میشویم. نه نیاز به فکر کردن های طولانی است نه گریه های جانسوز. فکر کردن و گریه جای دیگری دارد. نمیدانم، شاید روزی فهمیدم دقیقا چه جایی. فعلا نمیدانم.

واقعیت آن است که ما جهت بردار زندگی خود را انتخاب میکنیم و به سویش میرویم. نمیدانیم کی میرسیم. چگونه میرسیم. آیا اصلا میرسیم. آنهایی که میگویند به نتیجه کار نداشته باش فقط برو، راست میگویند. عملت دقیقا موقعی ثمر میدهد که نمیدانی کی است. به راستی اگر بدانیم نتیجه ی کارمان کی و با چه کیفیتی ظهور میکند، آیا دیگر از دیدن آن خرسند میشویم؟ قطعا برایمان جذابیتی نخواهد داشت.